DROMEN EN VOLHARDING VAN DE BELGISCHE LUCHTVAARTNIJVERHEID

België is weliswaar een klein land, maar het is daarom niet minder geïndustrialiseerd, meer in het bijzonder vanaf de XVIII eeuw.

Het is dus vandaag niet uitzonderlijk vast te stellen, dat bepaalde Belgische bedrijven een reeds niet onaardige verjaardag vieren.

In de luchtvaartwereld is zo'n gebeuren eerder ongewoon; nochtans viel deze eer te beurt aan SABCA (Société Anonyme Belge de Constructions Aéronautiques), dat in 1990 zijn 70ste verjaardag vierde.

Na zo'n lange periode, geeft elke verjaardag aanleiding tot een terugblik, tot een bilan van wat men heeft meegemaakt, waarin gelukkige en pijnlijke herinneringen zich aaneenrijgen.

Zo stond het met SABCA, dat in dit geschrift, in detail zijn verleden schetst, zonder evenwel de perspectieven voor het komende decennium te verwaarlozen (op het ogenblik dat ik deze tekst schrijf, is de laatste van de 160 General Dynamics F-16's, geassembleerd door SABCA voor de Belgische Luchtmacht, opgestegen van Gosselies). Vanaf de voorlopers, de creatie van een Belgische Militaire Luchtvaart (1910), wereldoorlog I, de oprichting van SAB- CA (1920) en SABENA (1923), de fabricage van elementen van draagraketten en satellieten (1974), de zogeheten "koop van de eeuw" met de F-16 (1975), tot de belangrijke ontwikkeling van de ruimtevaart in de jaren '80, brengt dit werk de saga van de militaire en burgerluchtvaart, geplaatst in de politieke en economische omstandigheden op nationaal en wereldvlak tijdens de XX eeuw.

Naast de successen behaald door SABCA, die, nogal evident, in het daglicht worden gesteld, worden, zonder omwegen, ook de talrijke moeilijke ogenblikken belicht. Het bestaan van een onderneming is afhankelijk van de man-nen die haar concepieerden en van die de leiding hadden. Hun handelingen worden in de herinnering teruggeroepen, evenals de beslissende inbreng van kaderleden, technici, testpiloten, bedienden en arbeiders van deze onderneming. De samenstelling van deze annalen werd toevertrouwd aan zeven redacteurs, die allen tot SABCA behoren. Dikwijls mondt een collectief werk uit in een discordantie qua concept en in een disharmonie van de teksten.

Hier is niets van aan en we moeten de auteurs van deze kroniek, die hier en daar door bepaalde amusante anekdotes bij ons een glimlach opwekt, feliciteren.

Het boek is verlucht met een zeer rijke iconografie van meer dan 300 foto's, kaarten, tekeningen, schema's, diagram- men of fac-simili, die de periode 1912 tot 1990 beslaan.

Met dit werk beschikken we nu over de geschiedenis van de Belgische luchtvaartnijverheid; tot nog toe niet goed genoeg gekend, maar waar we nu het fijne van afweten.

Ik kan er niet genoeg de lectuur van aanbevelen voor wie zich aan de luchtvaart, aan het ruimte-avontuur of aan het bestaan van een industriële onderneming tijdens verschillende decennia, interesseert. Het voorgestelde werk biedt bovendien alle mogelijke waarborgen voor zijn historiciteit.

Roger Gheysens (Oktober 1991)

Lid van de "Société des Gens de Lettres" Auteur en coauteur van historische werken, o.m. "Les Espions" (1974) en "La Bataille d'Ardenne" (1984)